تگزاپون که در شیمی با نام سدیم لوریل اتر سولفات (SLES) شناخته میشود، یکی از پرکاربردترین سورفکتانت‌های آنیونی در صنایع شوینده و بهداشتی است. این ترکیب در گریدهای مختلفی مثل N70، صدفی، مایع رقیق‌شده و صنعتی تولید میشود که تفاوت آن‌ها بیشتر در میزان ماده فعال و ظاهر فیزیکی است. دلیل اصلی استفاده از تگزاپون در شامپوها، خاصیت کف‌زایی پایدار، قدرت پاک‌کنندگی مناسب و سازگاری بیشتر با پوست و مو نسبت به ترکیبات مشابهی مثل SLS است. از طرفی، این ماده علاوه بر کیفیت مطلوب، از نظر اقتصادی نیز برای تولیدکنندگان به‌صرفه بوده و تأثیر مستقیمی بر قیمت مواد اولیه شوینده دارد. به همین دلیل بسیاری از شرکت‌ها هنگام خرید تگزاپون برای تولید شامپو و محصولات بهداشتی، آن را به‌عنوان ماده‌ای کلیدی و اجتناب‌ناپذیر در فرمولاسیون خود انتخاب می‌کنند.
ثبت سفارش/استعلام فوری: ۰۹۱۰۷۶۴۲۹۰۰ | ۰۹۳۵۰۶۲۹۰۲۶.
نقش تگزاپون در فرمولاسیون شامپوها
تگزاپون یا سدیم لوریل اتر سولفات (SLES) یکی از رایج‌ترین مواد فعال سطحی در شامپوهاست. دلیل اصلی استفاده از آن، کف‌زایی قوی و قدرت پاک‌کنندگی بالاست که حس تمیزی و رضایت بیشتری به مصرف‌کننده می‌دهد. کف پایدار این ماده باعث میشود حتی با مقدار کمی شامپو، شست‌وشوی موها مؤثر باشد.
تگزاپون می‌تواند چربی‌ها و آلودگی‌ها را از مو و پوست سر حذف کند، بدون اینکه به کوتیکول مو آسیب جدی بزند. همچنین در مقایسه با SLS ملایم‌تر است و کمتر باعث خشکی یا تحریک پوست میشود؛ به همین دلیل در شامپوهای روزانه و حتی محصولات مخصوص پوست حساس کاربرد دارد.
علاوه بر این، وجود تگزاپون باعث یکنواختی، غلظت مناسب و ظاهر شفاف یا صدفی شامپو میشود که هم کیفیت محصول و هم جذابیت آن در بازار را افزایش می‌دهد.
مزایای استفاده از تگزاپون در شامپوها
ایجاد کف پایدار و حجیم که حس تمیزی را افزایش می‌دهد.
پاک‌کنندگی مناسب بدون آسیب جدی به مو یا پوست.
قابلیت ترکیب با مواد نرم‌کننده برای کاهش خشکی.
قیمت اقتصادی نسبت به سایر سورفکتانت‌ها.
فراهم کردن بافت و ویسکوزیته مناسب برای شامپو.
به همین دلیل متخصصان صنعت همواره بر اهمیت خرید تگزاپون باکیفیت تأکید می‌کنند، زیرا استفاده از نمونه‌های ناخالص یا تقلبی می‌تواند منجر به تحریک پوست و کاهش کارایی شامپو شود. در این میان، انتخاب یک تولیدکننده مواد اولیه شوینده معتبر اهمیت ویژه‌ای دارد. مجموعه شیمی تاپ با ارائه تگزاپون اصل و تضمین کیفیت، مرجع مطمئن برای خرید مستقیم و اقتصادی این ماده حیاتی در صنایع شوینده و بهداشتی به شمار می‌رود.
فرمول شیمیایی و معرفی انواع گریدهای تگزاپون
تگزاپون که با نام علمی سدیم لوریل اتر سولفات (SLES) شناخته میشود، ترکیبی از خانواده سورفکتانت‌های آنیونی است و نقش اساسی در صنایع شوینده و بهداشتی دارد. ساختار شیمیایی آن را می‌توان به‌صورت CH₃–(CH₂)₁₀–CH₂–O–(CH₂CH₂)ₙ–O–SO₃⁻ Na⁺ نمایش داد؛ جایی که n نشان‌دهنده تعداد واحدهای اتوکسیله است (معمولاً بین 1 تا 3). این واحدهای اتوکسیله تفاوت اصلی SLES با SLS را شکل می‌دهند و باعث می‌شوند تگزاپون کف ملایم‌تر و تحریک کمتری روی پوست ایجاد کند. در بازار، این ترکیب شیمیایی در گریدها و شکل‌های مختلف عرضه میشود که تفاوت آن‌ها بیشتر در میزان ماده فعال، شکل فیزیکی و ناخالصی‌ها است تا فرمول مولکولی. در ادامه به معرفی انواع گریدهای متداول تگزاپون می‌پردازیم.
تگزاپون N70
این نوع رایج‌ترین گرید تگزاپون است و حدود ۷۰٪ ماده فعال دارد. به شکل خمیر غلیظ عرضه میشود و به دلیل خلوص بالا، انتخاب اول در تولید شامپو، مایع دستشویی و بسیاری از شوینده‌های شخصی است. فرمول پایه همان SLES است و تنها تفاوت در غلظت و درصد ماده فعال دیده میشود.
تگزاپون صدفی
در واقع همان N70 است که با مواد صدفی‌کننده (مانند مشتقات اتوکسیله یا استرهای خاص) ترکیب شده تا ظاهر محصول نهایی سفید و براق به‌نظر برسد. تغییر شیمیایی خاصی در ساختار اصلی SLES رخ نمی‌دهد، بلکه این افزودنی صرفاً باعث زیبایی بصری محصول و جذابیت بیشتر برای مصرف‌کننده میشود.
تگزاپون مایع (رقیق‌شده)
این گرید همان SLES است اما با درصد ماده فعال پایین‌تر (معمولاً بین ۲۰ تا ۴۰٪) عرضه میشود. دلیل تولید آن، سهولت در کاربری و مصرف در کارگاه‌های کوچک‌تر یا خطوط تولیدی است که نیاز به ترکیب سریع و آسان دارند. فرمولاسیون تغییری نمی‌کند و تنها غلظت محلول متفاوت است.
تگزاپون صنعتی
این نوع با درجه خلوص پایین‌تر تولید میشود و ممکن است شامل ناخالصی‌ها یا نمک‌های اضافی باشد. به همین دلیل بیشتر در شوینده‌های صنعتی مانند پاک‌کننده‌های کف کارخانه یا کارواش به کار می‌رود. از نظر قیمت مقرون‌به‌صرفه‌تر است، اما برای محصولات بهداشتی و پوستی مناسب نیست.
سوالات متداول
❓ چرا فرمول شامپوها معمولاً بدون تگزاپون (SLES) پایداری کافی در کف و بافت ندارند؟
زیرا تگزاپون علاوه بر قدرت شویندگی، خاصیت کف‌زایی پایدار دارد و این کف نه‌تنها حس تمیزی را به مصرف‌کننده منتقل می‌کند بلکه باعث یکنواختی فرمول و افزایش غلظت شامپو میشود. بدون حضور این ماده، شامپو به سرعت کف خود را از دست داده و کیفیت ظاهری و عملکردی پایین‌تری خواهد داشت.
❓ تفاوت نقش تگزاپون در شامپوهای روزانه با شامپوهای درمانی (مثل ضدشوره یا ضدریزش) چیست؟
در شامپوهای روزانه، تگزاپون به‌عنوان عامل اصلی کف‌زا و پاک‌کننده عمل می‌کند؛ اما در شامپوهای درمانی، غلظت و نوع گرید تگزاپون کنترل‌شده‌تر است تا با مواد فعال دارویی (مثل زینک پریتیون یا کتوکونازول) سازگاری داشته باشد و مانع اثرگذاری ترکیبات درمانی نشود.
❓ نقش تگزاپون در ترکیب با کوکامیدوپروپیل بتائین یا کوکامید DEA چیست و چگونه باعث کاهش تحریک پوست سر میشود؟
ترکیب تگزاپون با کوکامیدوپروپیل بتائین یا کوکامید DEA باعث ایجاد یک سیستم سورفکتانت متعادل میشود. این هم‌افزایی، کف نرم‌تر و ملایم‌تری تولید کرده و تحریک‌پذیری پوست سر را به حداقل می‌رساند. به همین دلیل شامپوهای حاوی این ترکیب برای استفاده روزانه و پوست‌های حساس مناسب‌ترند.
❓ آیا نوع گرید تگزاپون (N70، صدفی یا رقیق‌شده) می‌تواند بر ویسکوزیته و پایداری شامپو تأثیر بگذارد؟
بله. تگزاپون N70 به‌دلیل غلظت بالای ماده فعال، گزینه اصلی برای شامپوهای باکیفیت و غلیظ است. تگزاپون صدفی بیشتر برای ایجاد ظاهر جذاب و صدفی به کار می‌رود و گرید رقیق‌شده معمولاً در تولیدهای کوچک یا محصولات ارزان‌تر استفاده میشود. انتخاب گرید مناسب، مستقیماً بر پایداری، غلظت و تجربه مصرف‌کننده اثر دارد.
❓ چرا کنترل درصد تگزاپون در فرمولاسیون شامپو اهمیت دارد و چه ارتباطی با خشکی یا نرمی مو دارد؟
اگر غلظت تگزاپون بیش‌ازحد بالا باشد، چربی‌های طبیعی پوست سر بیش از اندازه پاک می‌شوند و مو حالت خشک و شکننده پیدا می‌کند. در مقابل، استفاده از درصد بهینه به همراه نرم‌کننده‌ها باعث حفظ تعادل چربی، نرمی مو و جلوگیری از تحریک پوست میشود. به همین دلیل تولیدکنندگان حرفه‌ای مواد اولیه شوینده مثل شیمی تاپ همیشه بر کنترل دقیق درصد مصرف تأکید دارند.
